Omdat je geen Depressie bent

Trots ben ik dat ik een bijdrage heb kunnen leveren aan het boek;"Stel je niet zo Aan" van Elena Nicolaas hieronder mijn bijdrag

Vanuit mijn werk heb ik als GZ-psycholoog veel te maken met jongeren die met psychische vraagstukken zoals depressie worstelen.

Goede hulp bieden is ingewikkeld. Wat helpt nu precies? Heb ik wel genoeg notie van wat er in de ander omgaat of wat hij of zij echt nodig heeft? Begrijp ik de impact van de tijdgeest van nu op jongeren voldoende om dat te bieden wat jongeren echt verder helpt? Kortom op welke manier kan ik als GZ-psycholoog in deze tijd een zinvolle bijdrage leveren aan de verbetering van levenskwaliteit van iemand? Dat zijn vragen die mij voortdurend bezighouden.

Om iets dichter bij de antwoorden te komen probeer ik goed te luisteren naar de geluiden van de jongeren in de zorg. Daarnaast verdiep ik me in organisaties en platforms die tegengeluid geven zoals: Samen sterk zonder stigma, Expex en MIND. Ook neem ik deel aan nieuwe bewegingen binnen de GGZ zoals Redesigning Psychiatry die niet uitgaan van ziek zijn en beter maken maar van beleving, verdraagzaamheid en toewerken naar een zinvol bestaan.

Wat vanuit al deze referentiekaders naar voren komt, is dat het belangrijk is dat je als jongere de controle en inspraak hebt over dat wat er met je gebeurt. Dat je geen diagnose/stoornis bént en het belang van een persoonlijke klik en het oprecht luisteren vanuit de hulpverlening en de omgeving.

Elena vertaalt deze drie elementen op een geweldige wijze in haar foto’s en filmopname “Stel je niet zo aan”. Ze laat haar modellen hun verhaal, gevoel, en beleving op een eigen persoonlijke wijze in beeld brengen. Voor haar lens tonen zij hun kwetsbare- en tegelijk hun krachtige kant. Modellen met een persoonlijk verhaal die ons een inkijk geven in de wereld zoals zij deze beleven.

En wat mij vooral is bijgebleven is dat er verschillende foto’s bijzaten waar ik mijzelf in herkende. Het gevoel dat die de foto dan opriep stelde mij in staat, zonder woorden, de omvang van de emotie bij de ander te begrijpen. Eerlijk is eerlijk: daar stond ik echt van te kijken want dat komt erg dichtbij. Tegelijkertijd geeft het ook rust - of misschien beter gezegd troost - omdat je ervaart dat er iemand is die dat bewuste gevoel ook kent. Vanuit die gelijkheid de impact voelen van het idee dat dat zware gevoel bij de ander mogelijk in de basis altijd aanwezig is.

Ik weet zeker dat Elena zowel het thema als het idee om het op deze manier aan te pakken zo goed heeft kunnen neerzetten omdat zij zelf ook depressies heeft gehad. Ze heeft haar ervaringen omgezet naar kennis voor anderen en bovendien een bijdrage geleverd in het doorbreken van het taboe en de stigmatisering die bij depressie horen.

Elena sterkt mijn idee om jongeren met ervaring in de zorg een belangrijke rol te laten spelen in het ontwikkelen van betere zorg voor jongeren. Binnen de Opvoedpoli hebben we inmiddels al verschillende jongeren opgeleid tot ervaringsdeskundigen. Deze jongeren zijn, net als Elena, bijzonder, veerkrachtig en creatief. Zij zullen meedenken over behandelingen en een maatje zijn voor een andere jongere. Samen kunnen we de zorg steeds meer laten aansluiten op wat nodig is en tegelijkertijd laten zien dat het hebben van een depressie niet betekent dat je de wereld niets te bieden hebt!